Τι είναι τελικά η Ψυχοθεραπεία;
Για μένα η ψυχοθεραπεία είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος στον εαυτό του και ταυτόχρονα η μεγαλύτερη επένδυση σε αυτόν. Είναι μια διαδικασία, με την έννοια της πορείας ανάπτυξης ενός φαινομένου, που απαιτεί χρόνο αλλά και κόπο. Είναι ένα μεγάλο ταξίδι προς τα μέσα αλλά και προς τα έξω. Και όπως κάθε μεγάλο ταξίδι, απαιτεί προετοιμασία. Προσοχή όμως, η ψυχοθεραπεία είναι ένα ταξίδι εξερεύνησης και χαρτογράφησης άγνωστων περιοχών και όχι ένα ταξίδι ξεκούρασης και άνεσης! Ετοιμάστε τα απολύτως απαραίτητα -όρεξη για εξερεύνηση, δουλειά και πάνω από όλα δέσμευση σε αυτή τη διαδικασία-, βάλτε τα σε ένα νοητικό σακίδιο και ετοιμαστείτε να εμπιστευτείτε τον οδηγό σας σε αυτό το ταξίδι που δεν είναι άλλος από τον ψυχοθεραπευτή σας. Κι αν τελικά το πάρετε απόφαση και ξεκινήσετε αυτό το μεγάλο ταξίδι ετοιμαστείτε να αντικρίσετε τα πιο υπέροχα τοπία αλλά και να περάσετε μέσα από δύσβατους δρόμους, ετοιμαστείτε για βουτιές σε νερά βαθιά και άγνωστα πάντα με την στήριξη του θεραπευτή σας κι ετοιμαστείτε να πατήσετε γερά στη γη που σας υποστηρίζει. Ετοιμαστείτε να ανοίξετε νέους δικούς σας δρόμους και να σχετιστείτε με το γύρω και τους γύρω σας με τρόπους άγνωστους μέχρι τώρα. Ο δρόμος της αυτογνωσίας και της ανάπτυξης είναι πάντα ανηφορικός, όμως σε κάθε κορυφή που κατακτούμε η “θέα” μάς αποζημιώνει. Μια “θέα” που μας βοηθάει να διευρύνουμε τον ορίζοντά μας αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η ψυχοθεραπεία αποτελεί λοιπόν την θεραπευτική διαδικασία σε ψυχικό επίπεδο ενός ανθρώπου, είτε είναι ένας προς έναν (θεραπευτής-θεραπευόμενος) ή και μέσα σε μια ψυχοθεραπευτική ομάδα, που πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο μέσα από την ομιλία. Είναι μια διαδικασία μακροπρόθεσμη, που ξεκινάει σε πρώτο στάδιο με την επιθυμία του θεραπευόμενου να μπει σε αυτή τη διαδικασία και την εύρεση του κατάλληλου ψυχοθεραπευτή. Στη συνέχεια μετά την πρώτη επικοινωνία πραγματοποιείται η γνωριμία θεραπευτή - θεραπευόμενου, που συνοδεύεται συνήθως από την λήψη ιστορικού. Στις πρώτες συνεδρίες δίνεται ο χρόνος και ο χώρος για να αποφασίσουν αμοιβαία θεραπευτής και θεραπευόμενος αν ταιριάζουν. Μετά από αυτό, συμφωνούν ότι θα δεσμευτούν σε αυτή τη διαδικασία με ένα “θεραπευτικό συμβόλαιο” γραπτό ή προφορικό, που θέτει τους βασικούς όρους για αυτή την συνεργασία. Όσον αφορά το θεραπευτικό κομμάτι, αρχικά απαιτείται κάποιο χρονικό διάστημα για να δημιουργηθεί και να καλλιεργηθεί η θεραπευτική σχέση και η απαιτούμενη εμπιστοσύνη. Όταν κατακτηθεί αυτό, η θεραπεία συνήθως προχωράει στα πιο “βαθιά” επίπεδα και μετά ανάλογα με τα αιτήματα του θεραπευόμενου η διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας καθώς και η έκβαση των αποτελεσμάτων της διαφέρει σε κάθε θεραπευτικό ντουέτο. Και τέλος όταν ο θεραπευόμενος νιώθει ικανοποιημένος με όσα έχει κερδίσει από αυτό το “ταξίδι” ή ο θεραπευτής κρίνει πως αυτό έχει ολοκληρωθεί, δίνεται κάποιο διάστημα για να “κλείσει” η διαδικασία αυτή ομαλά και με φροντίδα.
Τέλος με μια πιο τεχνική ματιά τι ονομάζεται ψυχοθεραπεία; Από το 1990 με την “Διακήρυξη του Στρασβούργου” η ψυχοθεραπεία αναγνωρίστηκε σαν ανεξάρτητο επάγγελμα. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με τα άρθρα της διακήρυξης “Η ψυχοθεραπεία αποτελεί έναν ανεξάρτητο επιστημονικό κλάδο, η πρακτική εφαρμογή του οποίου αντιστοιχεί σε ένα ανεξάρτητο και ελεύθερο επάγγελμα”. Για να διασφαλιστεί το ποιοτικό επίπεδο σύμφωνα με την διακήρυξη, η εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία πρέπει να γίνεται σε ανώτερο, εξειδικευμένο και επιστημονικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι κάθε εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην ψυχοθεραπεία αποτελεί πλήρη εκπαίδευση που οφείλει να περιλαμβάνει θεωρία, προσωπική εμπειρία και πρακτική άσκηση με εποπτεία. Ακόμη τίθεται η προϋπόθεση ότι για να εκπαιδευτεί κάποιος ως ψυχοθεραπευτής πρέπει να έχει προηγούμενες βασικές σπουδές, κυρίως στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές σπουδές (π.χ. ψυχολογία, κοινωνιολογία, κοινωνική εργασία κ.α.). Προς τον παρόν στη χώρα μας δεν υπάρχει κάποιο νομικό πλαίσιο που να καθορίζει ποιοι μπορούν να θεωρούνται πιστοποιημένοι ψυχοθεραπευτές, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Ολλανδία, Γερμανία) όπου υπάρχει καθορισμένο πλαίσιο και η αντίστοιχη εκπαίδευση παρέχεται από δημόσια ιδρύματα ακριβώς όπως συμβαίνει με τις ειδικότητες των ιατρικών σχολών. Έτσι στην Ελλάδα προς το παρόν κάποιος που ενδιαφέρεται να βρει έναν καταρτισμένο ψυχοθεραπευτή μπορεί να ψάξει κάποιον που έχει εκπαιδευτεί σε ένα ίδρυμα πιστοποιημένο από την EAP (European Association for Psychotherapy) καθώς τα ιδρύματα αυτά τηρούν τις προδιαγραφές εκπαίδευσης που έχουν τεθεί για να διασφαλίσουν την παροχή υψηλού επιπέδου ψυχοθεραπείας.
Πηγές:
Αναδημοσίυεση από το Blog του VerbaTeam “Τι είναι τελικά η Ψυχοθεραπεία;”